Erken emeklilikte yeni dönem: SGK’nın yeni uygulaması kimleri etkileyecek?

SGK, Yıpranma Hakkı Uygulamasında Meslek Kodu Kısıtlaması Getirdi

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), halk arasında ”yıpranma hakkı” olarak bilinen ve bazı meslek gruplarında erken emeklilik avantajı sağlayan fiili hizmet süresi zammı uygulamasında önemli bir adım attı. Kurum, geçtiğimiz hafta yaptığı duyuru ile bazı meslek kodlarına kısıtlama getirileceğini duyurdu. Peki, bu uygulama ne anlama geliyor? Yıpranma hakkı kaldırıldı mı?

Habertürk yazarı Ahmet Kıvanç, bugünkü köşe yazısında bu sorulara cevap arayarak, yeni uygulamanın detaylarını paylaştı.

”5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda sayılan ağır ve tehlikeli mesleklerde çalışılan sürelere prim günü ilave ediliyor. Buna ”fiili hizmet süresi zammı” deniliyor. Halk arasında ise ”yıpranma hakkı” olarak biliniyor. Bu şekilde ilave edilen prim günleri emekli aylıklarını artırıyor. Mesleklerine göre farklı sürelerde erken emeklilik hakkı elde ediliyor.

SGK’nın duyurusuna geçmeden önce kimlerin nasıl yararlandığına ilişkin genel bilgi verelim. Çalışılan her 360 güne karşılık 60 gün ilave edilen meslekler şunlar:

  • Kurşun ve arsenik işleri
  • Cam fabrika ve atölyeleri
  • Çimento fabrikaları
  • Kok fabrikalarıyla termik santraller
  • Alüminyum fabrikaları
  • Döküm fabrikaları
  • İtfaiye ve yangın söndürme işleri
  • İnsan sağlığına ilişkin işler

Çalışılan her 360 güne karşılık 90 gün ilave edilen meslekler ise şunlar:

  • Cıva üretimi işleri sanayii
  • Demir ve çelik fabrikaları
  • Asit üretimi yapan fabrika ve atölyeler
  • Radyoaktif ve radyoiyonizan maddelerle yapılan işler
  • Türk Silahlı Kuvvetleri, Emniyet ve polis mesleği ile Milli İstihbarat Teşkilatı
  • Basın ve gazetecilik mesleği, TRT
  • Milletvekilleri, cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar
  • Ceza infaz kurumu çalışanları

Yer altı işlerinde çalışanların her 360 günlük çalışma sürelerine ise 180 gün ekleniyor. Eklenen süre asker, polis ve MİT mensuplarında 8 yılı, diğer mesleklerde ise 5 yılı aşmıyor. Bu sürelerin yarısı yaş hadlerinden indiriliyor. Ancak, indirilecek süre 3 yılı aşamıyor. Yıpranma hakkından yararlananlardan asker, polis, MİT personeli, milletvekili, cumhurbaşkanı yardımcısı veya bakanlar en fazla 3 yıla kadar, diğer meslek mensupları ise en fazla 2,5 yıla kadar erken emekli olabiliyorlar.

Erken emekli olabilmek için söz konusu mesleklerde en az 3600 günün tamamlanması gerekiyor.

Mayıs Ayından İtibaren Verilen Beyannamelerde Meslek Kodu Kısıtlaması

Kurallarda herhangi bir değişiklik olmamakla birlikte, uygulamada bazı sorunlar yaşanmaktadır. SGK’nın yayımladığı duyuruya göre, iş yerlerince yapılan hizmet bildirimlerinde bazı meslek kodlarının kısıtlamaya tabi tutulacağı belirtilmiştir.

Nisan 2025 dönemine ait hizmet bildirimlerinden itibaren, kısıtlanan meslek kodlarından iş yerleri tarafından SGK’ya hizmet bildirimi yapılamayacak ve işin risklerine maruz kalmayacağı belirlenen durumlarda hata mesajı alacaklardır. Nisan ayından itibaren meslek kodu kısıtlaması uygulanacaktır.

Yapılan işin riskine maruz kalan ancak meslek kodu girişi hatalı bildirilenlerin düzeltmeleri gerekmektedir. İşverenler, FHSZ’ye tabi çalışanların bildirimlerini düzelteceklerdir.

Neden Meslek Kodu Kısıtlamasına Gidildi?

SGK tarafından belirlenen kısıtlanan meslek kodları, FHSZ kapsamında olmayan meslekleri içermektedir. Ancak, gerçekte FHSZ kapsamında olan bazı meslek kodlarından yanlış bildirimler yapıldığı tespit edilmiştir.

Örneğin, şoförlük mesleği FHSZ kapsamında değildir ancak yangın söndürme işinde çalışan bir itfaiye şoförü bu kapsamdadır. Dolayısıyla, doğru meslek kodu girilmesi önemlidir.

Related Posts

IDEF 2025 Tanıtımı Yapıldı

ASELSAN ve TUSAŞ, IDEF 2025’te yeni ürünlerini sergileyecek ve küresel işbirlikleri gerçekleştirecek.

Altın yeni haftaya nasıl başladı?

Küresel piyasalarda tarifelerden dolayı yaşanan gerilimler yatırımcıları güvenli liman altına yönlendirdi. ABD’nin AB’ye ve Meksika’ya yeni tarifeleri açıklamasının ardından yükselişe geçen spot altın 3.374 dolara kadar çıktığı seviyeden 3.357 dolara düştü. Yurt içinde ise gram altın 4.340 liradan işlem görüyor.

Bitcoin tarihin en yüksek seviyesini gördü: Artış devam edebilir

Kripto para piyasalarının öncüsü Bitcoin, tarihi bir eşiği geride bırakarak 112 bin dolar seviyesini gördü. Bitcoin bu fiyatla tüm zamanların en yüksek değerine ulaştı. Yılın ilk yarısında dalgalı bir seyir izleyen Bitcoin, temmuz ayıyla birlikte …

Boğaz’da lüks devlerine yıkım kararı: Bebek Otel, Baylan Pastanesi, Mandarin Otel…

Anıtlar Kurulu ve Boğaziçi İmar Müdürlüğü dikkart çeken bir tespit sonucu, İstanbul Boğazı’nda yer alan bazı yapıların yıkımı kararlaştırıldı. Müdürlük, özellikle Bebek – Arnavutköy hattında yaptığı incelemede kaçak tadilat, eklenti ve yapılaşma …

Yunanistan’da terazi şaştı

Yunanistan’da yıllık enflasyon, Haziran 2025 itibarıyla yüzde 2.8’e yükselerek Eylül 2024’ten bu yana en yüksek seviyeye çıktı. Bir önceki ay bu oran yüzde 2.5’ti. Hellenic Statistical Authority verilerine göre, konut fiyatlarındaki artış yüzde 7.2 …

Bakan Şimşek, Londra’da yatırımcılarla bir araya geldi: Kırgınlıklar azaldı

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Londra’da bir araya geldiği yatırımcılara kur korumalı mevduattan çıkış sürecinin büyük ölçüde tamamlandığını ifade ederek, “Mayıs ayı başından itibaren artış gösteren rezervlerle birlikte rezerv yeterliliği sağlanmış ve Türk lirasındaki oynaklık önemli ölçüde azalmıştır.” değerlendirmesinde bulundu.